1438. 31. december. Ferrara


Pave Eugenius 4. bevilger en supplik af Hagen Friis, prior i Dalby kloster i Lund stift. om at annullere provst i Lund Peder Axelsen (Thotts) krav på priorembedet i Dalby kloster samt alle følger deraf, at stadfæste Hagen Friis' biskoppeligt bevilgede besiddelse af priorembedet, og at give Hagen Friis ny provision på priorembedet, skønt han i forvejen har rettighed til provstiet i Vestervig kloster i Børglum stift.

I 1428 resignerede Dalby klosters prior Knud Jensen, og den daværende ærkebiskop Peder (Lykke) udnævnte efter subprior og konventets ønske Hagen Friis til ny prior; som prior skaffede han flere ejendomme tilbage til klostret, som ulovligt var blevet afhændet. I 1437 fik Peder Axelsen (Thott) imidlertid bevilget en bulle, hvorved han fik retten til priorembedet, idet han hævdede, at Hagen Friis havde pådraget sig bandlysning otte år tidligere ved at have øvet vold og ved at have frataget klostret en del ejendomme.

Denne anklage var Hagen Friis ikke bekendt med, da han i egenskab af kong Erik 7. af Pommerns kapellan var på vej til kurien, og han blev først bekendt med den, da han var i Nürnberg.

For ikke at fjerne nogen fra deres ellers ukærede embedsbesiddelse, for ikke at Hagen Friis i sin høje alder af 60 år skal tvinges til at tigge, og fordi Peder Axelsen (Thott) på den ene side er verdensgejstlig og på den anden side har flere andre kirkelige embeder, har Hagen Friis nu indgivet denne supplik.

Tekst og arkivalske oplysninger efter Dipl. dioc. Lund. l.l.

Tekst

Beatissime pater.

Vacante dudum de anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo octavo prioratu monasterii Dalbiensis ordinis sancti Augustini Lundensis diocesis per liberam resignacionem venerabilis viri domini Kanuti Johannis , ultimi et immediati dicti prioratus prioris bone memorie, Petrus archiepiscopus Lundensis, Swecie primas, ad eleccionem seu postulacionem subprioris et conventus dicti monasterii devotum oratorem vestre sanctitatis Haquinum Friis , presbiterum, canonicum professum ordinis ejusdem, in priorem, rectorem et administratorem dicti monasterii sua auctoritate admisit, approbavit et confirmavit, prefecit pariter et instituit ac possessionem sibi realem et actualem dicti prioratus, jurium et pertinenciarum ejus tradidit et assignavit, prout in litteris dicti domini archiepiscopi[a], quarum tenorem etc., plenius continetur, deinde dicto Haquino sic pacifico possessore ac procurante nonnulla bona dicti prioratus indebite alienata ea ad jus et proprietatem prefati monasterii vendicare, dictos occupatores eorundem in hostes et inimicos sibi provocavit et contra quasdam certas sentencias obtinuit, et tandem de anno domini millesimo quadringentesimo tricesimoseptimo sanctitas vestra, ut dicitur, ad suggestionem cujusdam Petri Absolonis , pronunc prepositi ecclesie Lundensis, asserentis, dictum oratorem vestrum tempore hujusmodi confirmacionis ordinarie propter violentem et enormem manuum injeccionem per octo annos vel circa fore sentencia excommunicacionis innodatum et se divinis immiscuisse et propterea irregularitatis maculam incurrisse ac nonnulla res et bona ad dictum monasterium pertinencia distraxisse ac dilapidasse, eadem sanctitas domimo archiepiscopo Lundensi moderno et abbati Omnium sanctorum prope Lundas et cantori ecclesie Lundensis propriis eorum nominibus non expressis suis dedit litteris[b] in mandatis, quatenus omnes vel duo aut unus eorum, si dictus Petrus eundem Haquinum super[1] premissis coram eis accusare seque in forma juris inscribere vellet et postquam hoc faceret, vocato dicto Haquino et aliis, qui forent evocandi, et diligenti informacione super[2] premissis habita, si ea vel eorum aliquod veritate fulciri reperiret, eundem Haquinum dicto prioratu sentencialiter privaret et ammoveret, prout de jure foret faciendum, et si dictam privacionem fieri contingeret, prioratum predictum, qui curatus et conventualis ac electivus existit cujusque fructus etc. vigintiquinque marcharum argenti secundum communem extimacionem valorem annuum non excedunt, eidem Petro unacum dicta prepositura aliisque suis beneficiis ecclesiasticis, que nunc habet et pro tempore obtinebat et exspectabit, usque ad sedis apostolice beneplacitum tenendum, regendum et gubernandum commendaret et alia faceret, prout in dictis litteris apostolicis, quarum tenorem etc., lacius continetur.

Verum, pater sanctissime, dictus orator vester pro suis negociis et illustrissimi principis domini Erici , regis Dacie, Svecie et Norwegie etc., veniens ad sanctitatem vestram et Romanam curiam, confisus de diuturna sua possessione et non timens per aliquem molestari, percepit maxime, cum fuit in Nuremberga, dictum Petrum litteras hujusmodi ab eadem sanctitate obtinuisse, et quia, pater sanctissime, non fuit umquam de mente et visu vestre sanctitatis aliquem pacificum et antiquum possessorem a beneficio suo amovere, precipue quia dictus Haquinus est prefati domini regis capellanus et sexagesimum annum iam excessit, ne cogatur in suo senio mendicare et vitam miserabiliter finire, et attento, quod dictus Petrus predicta crimina confinxit et absque vocacione personali dicti exponentis se in dictum prioratum, ut dicitur, intrusit et eciam quia clericus secularis est, cui beneficium et regimen regulare non convenit commendari et multa alia beneficia habet, ex quibus commode et honorifice potest sustentari, supplicat igitur eidem sanctitati prefatus Haquinus, quatenus secum paterno conpacientes affectu dictam assertam commendam ex certa vestra sciencia revocare, cassare et annullare cum omnibus inde secutis ac collacionem, confirmacionem et approbacionem possessionisque adepcionem auctoritate ordinaria de dicto prioratu sibi factas ratas et gratas habentes confirmare et approbare et eidem supplicanti, si opus est, de novo de eodem prioratu cum supplecione defectuum providere, sive premisso sive alio quovismodo aut ex alterius cujuscunque persona seu [per] liberam resignacionem aut constitucionem Execrabilis vacaverit seu vacet ad presens, eciam si generaliter vel specialiter reservatus, affectus seu devolutus et litigiosus, cuius litis statum etc., sit, concedere et indulgere dignemini de special dono gracie, constitucione et ordinacione apostolicis, dicta commenda ac jure, quod habet in prepositura monasterii in Westerwich ordinis predicti Burglanensis diocesis, que dignitas conventualis existit cujusque fructus etc. viginti marcharum argenti secundum eandem extimacionem valorem annuum non excedunt, et dispensacione apostolica super quibusvis inhabilitatibus et generalibus sentenciis sibi concessis ac aliis contrariis, eciam si de eis specialis et expressa ac de verbo ad verbum foret mencio facienda, non obstantibus quibuscunque et clausulis oportunis.

Concessum de restitucione et nova provisione, ut petitur, constito de intrusione adversarii supplicante non vocato, in presencia domini nostri pape C. Ariminensis .

Datum Ferarie pridie kal. januarii anno octavo.

1. super] rettet af Weibullsibi Aa. 2. super] rettet af Weibullsibi Aa.
a. litteris dicti domini archiepiscopi] Dette brev kendes ikke. b. litteris] DD 1437. 2. dec., nr. 14371202001.

Oversættelse

I perioden frem til 30. juni 2021 vil redaktionen udelukkende udarbejde tekster.