1420. 27. marts. Firenze


Pave Martin 5. giver biskop Johannes af Lübeck mandat til at forhandle fred imellem kong Erik 7. af Pommern på den ene side og hertug Heinrich af Slesvig og dennes brødre Adolf og Gerhard samt grev Heinrich af Holsten på den anden samt alle disses undersåtter, folk og allierede.

Anledningen er det forhold, at en våbenhvile forhandlet af pave Martins ”udvalgte og kapitler” vil løbe ud sanktmikkelsdag (dvs. 29. september).

Der er fare for, at krigen vil blusse op igen med alle de dermed forbundne uhyrligheder og fortabelse af de stridendes sjæle og kroppe, hvorfor pave Martin har udset sig biskop Johannes til at forhandle en fred i tiltro til dennes evner og dyder.

Biskop Johannes får mandat til 1) at forhandle enhver form for tidsbegrænset våbenhvile imellem kongen på den ene side og hertugerne og greven på den anden og tillige at slutte evig fred imellem parterne;

2) at udfinde ethvert middel til, at parterne ikke åbner krigen igen;

3) at udfærdige et eller flere offentlige dokumenter om sagen;

4) at stævne parterne og/eller deres folk;

5) at anordne alt, hvad der kan føre til fred, hvis uenighed under forhandlingerne skulle opstå;

6) at anstille enhver form for proces eller dom mod dem, der ikke vil indordne sig, at forkynde interdikt så mange gange, det måtte være nødvendigt, at påkalde den verdslige arm og endvidere verdslige såvel som gejstlige kongers, fyrsters og herrers støtte;

og 7) i det hele taget at gøre, love og udføre alt, hvad der synes hensigtsmæssigt for biskop Johannes eller hvem, han måtte sætte i sit sted, også hvis dette skulle kræve særligt mandat uden for det generelle kommissorium, idet ingen kan undskylde sig med særlig fritagelse for ekskommunikation, suspension og interdikt med apostolske breve, som ikke udtrykkeligt nævner det nærværende mandat, og ingen kan undslå sig med reglen om en og to dagsrejser (uden for sit stift) eller i det hele taget apostolske eller kejserlige love eller forordninger, der står i modsætning til mandatet.

Pave Martin lover at ville overholde alt, som biskop Johannes eller hans delegerede kommer frem til.

Endvidere annoncerer pave Martin, at han vil pålægge kongen, dronningen, markgrever, grever, fyrster og alle og enhver sekulære og gejstlige herrer og personer at støtte biskop Johannes i dennes bestræbelser på at tilvejebringe fred.

Tekst efter Aa.

Tekst

Martinus episcopus, servus servorum dei, venerabili fratri Johanni episcopo Lubicensi referendario[1] nostro, nec non jurium et proventuum cameræ apostolicæ in Daniæ, Svveciæ et Norvvegiæ regnis et nonnullis provinciis, civitatiubs et diocesibus[2] debitorum collectori generali, salutem et apostolicam benedictionem.

Regis pacifici, qui regnat in coelis, vices[3] , quanquam immeriti, gerentes in terris, ad illa semper extendimus vigilantiæ nostræ curas, per quæ pacis desideranda tranquillitas inter cunctos Christi fideles, et præsertim maximos potentatus, ex quorum discordia et subditis eorundem ac ecclesiæ circumvicinis partibus et non solum urbium, sed regnorum ac provinciarum resultant excidia, auctore domino, valeat provenire.

Hinc est, quod nos attendentes inter charissimum in Christo filium nostrum, Ericum, Daniæ, Sveciæ ac Norvvegiæ regem illustrem ex una, et dilectos filios, nobiles viros, Henricum, ducem Slesvicensem et fratres ejus, et Henricum, Holsatiæ comitem ex altera partibus et ipsorum subditos adhærentes complices et sequaces super nonnullis discordiis atque guerris, pacis æmulo causante, dudum exortis, treugas ac differentias hactenus sub electis nostris et capitulis in festo sancti Michaelis archangeli proxime futuro, sicut accepimus expirandis, fuisse indictas et in ecclesiam firmatas.

Et sicut habet fide dignissimorum relatio attentis circumstantiis universis, nisi discordiis inter partes manentibus, de salutaris pacis aut treugæ longæ beneficio occurratur, si erumpant ad guerrarum angustias, maxima poterunt verisimiliter scandala terrarum et urbium excidia, non solum dissidentibus, sed finitimis et remotis partibus inexterminabilia dispendia tam animarum quam corporum provenire, et[4] cupientes, quantum cum deo possumus, ex injuncto desuper nobis onere pastoralis officii omnem inter partes prædictas urgentem et emersuram discordiam, motu salutaris concordiæ, in pacis pulchritudinem, inspirante altissimo, commutari et fraternitatis[5] tuæ circumspectionis industria in arduis nostris et ecclesiæ Romanæ negotiis multifariam comprobata, sumpserimus et sumamus in altissimo fiduciam singularem quod illa, quæ eidem fraternitati tuæ[6] comittenda duximus, exequeris fideliter et prudenter teque scientes claritate ac rerum[7] gerendarum ac familiari experientia præditum, et quem omnipotens multarum virtutum dotibus mulitfariam, etiam illustravit, ac Daniæ, Svveciæ, Norvvegiæ regnorum et nonnullas alias partes illarum partium, nostro et ecclesiæ præfatæ nomine, de fratrum nostrorum consilio, tanqum pacis angelum providimus præsentialiter destinandum in eo, qui largitur gratias, confidentes, quod dirigente altissimo iter et actus tuos indirecta diriges et convertes aspera in vias planas, fremitus et horribilium bellorum futura primordia in pacis pulchritudinem commutabis.

Et, ut eo efficacius in præmissis, ac etiam infrascriptis ac dependentibus et connexis illa possis efficere, quæ utilia et oportuna cognoveris, quo majori fueris pietate suffultus, tibi nostro et ecclesiæ præfatæ nomine:

<1> inter regem ex una et duces et comitem præfatos et cujuslibet eorum subditos, vasallos, gentes adhærentes, complices, sequaces et colligatos ex altera partibus et alios quoscunque, cujuscunque status, gradus, ordinis, religionis, seu conditionis, spiritualis aut temporalis, existant etiam si pontificali, regali, aut reginali, seu quavis alia auctoritate præfulgeant, quorum posset nunc, aut in futurum quomodolibet interesse, sub spe pacis treugas, inducias, ac sufferentias temporales quaslibet, nec non concordiam et pacem perpetue duraturas, sub illis pactis et capitulis, modis, conditionibus atque formis personarum rerum et bonorum obligationibus, renuntiationibus pænarum, ac censurarum spiritualium et temporalium adjectionibus, juramentis et aliis solemnitatibus promisionibus, cautelis, clausulis atque membris, de quibus circumspectioni tuæ præfatæ videbitur inter partes ipsas poteris quomodolibet tractandi, firmandi et concludendi,

<2> inhibendi etiam districtius dictis partibus, nec non adhærentibus complicibus, colligatis et aliis, quos hujusmodi posset negotium quoquomodo respicere, et eorum cuilibet, prout noveris indigere, sub illis censuris et poenis, de quibus præfatæ circumspectioni tuæ visum fuerit convenire, ne ad guerram seu bellum quoquomodo proripiant, labantur, seu descendant, per se vel per alios, seu ad guerram vel bellum hujusmodi procedere volentibus publice vel occulte, aut quovis colore quæsito, directe vel indirecte, præbeant auxilium, consilium, assensum, vel favorem, sed totis viribus, ne id fiat, impediant et pertubent,

<3> ac super et de his omnibus infra scriptis, et ipsorum quolibet[8] unum et plura publica documenta confici faciendi[9] totiens quotiens opus esse prospexeris cum membris et solemnitatibus optimis;

<4> partesque prædictas et quoscunque alios, quorum posset quomodolibet interesse ad conventorum et firmatorum observantiam realiter et personaliter, prout optimum esse cognoveris excitandi,

<5> ac etiam, si ratione firmatorum, seu laudatorum dudum inter dictas partes aliqua varietas seu discordia exorta esset, aut suboriri posset quomodolibet in futurum, seu inter colligatos, adhærentes et complices hujusmodi, communiter et divisim, super his et dependentiis, auctoritate nostra, declarandi, providendi et ordinandi, mandandi et exequi faciendi omnia et singula, quæ pro bono pacis et concordiæ dictarum partium et superius comprehensorum, seu dependentium vel connexorum prospexeris quomodolibet expedire,

<6> contradictores quoque quoslibet et rebelles per censuram ecclesiasticam et alia juris remedia, appellatione cessante, compescendi, nec non aggravandi et reaggrevandi quoscunque processus et sententias factas et latas, ac faciendos et fiendos, super his et dependentiis severiter et plenius, ac supponendi regna, civitates, terras, castra et loca, ac universitates inobservantes, seu rebelles, hujusmodi, ecclesiasticis interdictis, quandocunque et quotienscunque eidem discretioni tuæ videbitur oportere, nec non invocandi auxilium brachii secularis quorumcunque regum, principum et dominorum, tam spiritualium, quam temporalium, universitatum singularum personarum quarumlibet, quandocunque putaveris expedire

<7> et in præmissis omnibus et infra scriptis, et circa illa et dependentia et connexa, et quæcunque alia per te, vel alium, seu alios, quem vel quos, duxeris deputandos[10] , omnia et singula gerendi, faciendi, exercendi, promittendi et exequendi, etiam si talia essent, quæ mandatum magis speciale requirerent, ac in generalem commissionem non caderent, quæ præfatæ discretioni tuæ, seu deputandis ab ea, salutaria, vel oportuna quomodolibet videbuntur, non obstante, si aliquibus a sede apostolica sit indultum, quod excommunicari, suspendi, ac interdici, seu extra, vel ultra certa loca ad judicium evocari non possint, per literas apostolicas plenam et expressam, ac de verbo ad verbum, de mandato hujusmodi non facientes mentionem, ac de una et de duabus dietis[11] , in consilio generali, nec non constitutionibus apostolicis, legibus imperialibus ac regnorum et partium prædictarum decretis, aut consvetudinibus, et aliis in contrarium, seu aliter disponentibus nequaquam obstantibus, plenam et liberam tenore præsentium concedimus facultatem,

gratum et ratum habituri, quicquid per eandem circumspectionem tuam seu deputandum ab ea actum fuerit in præmissis, idque faciemus, auctore domino, usque ad satisfactionem condignam inviolabiliter observari.

Ut igitur præmissa omnia plenius et efficacius sortiantur effectum[12] , per viscera nunc domini nostri obsecramus regem, reginam, duces, marchiones, comites et principes, universitates quoque et dominos seculares, singulares quascunque personas, cujuscunque status existant, rogamus et hortamur attente: patriarchis vero archiepiscopis et episcopis, electis administratoribus et abbatibus, cæterisque ecclesiarum et monasteriorum[13] prælatis et ordinum quorumcunque prioribus, præceptoribus, magistris, exemptis et[14] non exemptis, capitulis et conventibus et eorum loca tenentibus in virtute sanctæ obedientiæ districte præcipimus, quatenus tibi et deputando a te, circa conclusionem et observantiam præmissorum, quotiens requiri contigerit[15] eos, tibi modis omnibus libenter assistant, ut per salutare concordiæ ministerium inter partes ipsas refloreant pax[16] et quies, prout in desideriis gerimus cordis nostri, ac ultra nostram et apostolicæ sedis benedictionem et gratiam ab auctore pacis valeant æternæ beatitudinis munera promereri.

Datum Florentiæ VI kalend. aprilis, pontificatus nostri anno tertio.

1. referendario] reverendario, Aa. 2. diocesibus] dioeces., Aa. 3. coelis, vices] coelis vices, Aa. 4. provenire, et] provenire et, Aa. 5. fraternitatis] fraternitas, Aa. 6. tuæ] suæ, Aa. 7. rerum] verum, Aa. 8. quolibet] quoslibet, Aa. 9. confici faciendi] confici, faciendiAa. 10. deputandos] deputandis, Aa. 11. dietis] dictis, Aa. 12. Ut igitur præmissa omnia plenius et efficacius sortiantur effectum] Ut igitur, præmissa omnia plenius et efficacius sortiantur, effectum, Aa. 13. monasteriorum] monesteriorum, Aa. 14. exemptis et] exemptis, et, Aa. 15. requiri contigerit] requiri, contigerit, Aa. 16. refloreant pax] refloreant, pax, Aa.

Oversættelse

I perioden frem til 30. juni 2021 vil redaktionen udelukkende udarbejde tekster.