1428. 7. maj. Schlutup


Johann (v. Trempe), biskop i Ratzeburg, udsteder vidnesbyrd om hansestædernes mundtlige protest mod kong Erik 7. af Pommerns og den romerske konges anklager.

Hansestædernes protest indeholder følgende punkter:

1) Hansestæderne protesterer mod den anklage, at de skulle føre krig mod kong Erik for at skade den hellige kristenhed eller for at styrke kætterne. Hansestæderne fører krig mod kong Erik for at beskytte sig selv, deres privilegier og deres ejendom.

2) Hansestæderne protesterer over det forhold, at både de og kong Erik har bedt højmesteren for Den Tyske Orden om at være dem mægtig til ret.

3) Hansestæderne protesterer mod den anklage, at de ikke skulle have adlydt pavens og den romerske konges ordre om at deltage i krigen mod kætterne i Bøhmen. Derimod har hansestæderne sendt både riddere, væbnere og andre bevæbnede mænd afsted under det første felttog mod kætterne, som var arrangeret af kardinal Placentinus.

4) Endvidere deltog hansestæderne i det andet felttog mod kætterne, som var ledet af kardinalen af Ursin. Dette foregik på flere måder. Dels indsamlede de penge og gods, som de anbragte i kister i hansestædernes kirker. Dels sendte hansestæderne bevæbnede mænd afsted til krigen mod kætterne.

5) Endvidere deltager hansestæderne i det tredje felttog mod kætterne, som er ledet af kardinalen af England. De er således i færd med at indsamle penge og gods fra enhver borger i hansestæderne, således som det er blevet bestemt af kardinalen af England og af kurfyrsterne.

6) Hansestæderne protesterer mod den anklage, at de skulle have taget den romerske konges udsending, Michael Honiger, til fange. Derimod har de hele tiden hjulpet ham og sørget for, at han kunne rejse sikkert til Danmark.

7) Hansestæderne protesterer mod den anklage, at de skulle have været ulydige mod den romerske konge i forbindelse med de forhandlinger mellem kong Erik og hansestæderne, som blev ledet af den romerske konges udsending, Nicolaus Stok. Således har de hele tiden forsøgt at opfylde alle de krav, som Nicolaus Stok stillede til dem med hensyn til det fredsmøde, som skulle holdes i Falsterbo mellem kong Erik og hansestæderne, men de var desværre forhindrede i at komme til mødet grundet vind og vejr.

På baggrund af de nævnte punkter håber hansestæderne, at den romerske konge ikke vil pålægge dem nye byrder. Såfremt den romerske konge imidlertid ikke skulle stille sig tilfreds hermed, således at det kommer til en retssag mellem parterne, vil hansestæderne gøre indsigelse mod det forhold, at den romerske konge optræder som dommer i denne sag, idet han ikke kan være lovlig dommer, eftersom han er beslægtet med kong Erik. Såfremt den romerske konge imidlertid ville lade en anden fyrste være dommer i denne sag, vil hansestæderne betingelsesløst underkaste sig denne dommer.

Tekst efter A.

Tekst

Wij Johan van Godes vnde des peuestliken stoles gnaden bischop to Razeborch bekennen vnde betugen openbare myt dessem breue vor allesweme dat vor vns geweset sint vppe den dach der gifte desses breues de erliken radessendeboden der stede hir na genomet alse van Lubeke her Cord Brekewold borgermeyster van Hamborch her Hinrik Køting radman van dem Stralessunde her Johan Burow borgermeister vnde van der Wysmer her E{uv}erd Grote Ek borgermeyster vnde hebben vor vns van erer stede redere vnde menheid wegen vnde vort van aller anderen stede redere vnde menheide wegen de myt en in veyde vnde krighe sitten tegen den irluchtegesten uorsten unde heren hern Erike koning tho Denemarken etcetera ghedan schriftlike protestacien vortuchnisse vnde vorwordinge in aller wijse alse hir na gescreuen steyt ♦

Wij borgermeistere vnde radmanne der stad Lubeke vnde wij Hinrik Koting der stad Hamborch Johan Burowe der stad Stralessund vnde Euerd Grote Ek der stad Wismer sendeboden nu tor tijd bynnen Lubeke to daghe uorgaddert protesteren vortugen vnde vorworden vor allesweme openbar van vnser vnser redere vnde menheide wegen vnde der ghenne de myt vns in dem krighe tegen den irluchtigesten fursten vnde heren hern Erike koninghe to Denemarken etcetera begrepen sint dat wij sodanighen krych tegen den suluen hern koning van Denemarken vnde sine rijke nicht envoren to schaden der hilligen cristenheit edder to sterkinghe ieniger kettere alse lichte to vorstande geuen is vnsem aldergnedigesten heren hern Sigismundo romischem koninghe etcetera men den suluen kriich vore wij van nod wegene to beschermende vnse vnde des gemenen copmannes priuilegia vnde gudere de de ergenante here koning van Denemarken mennichuoldichliken angeuerdiget gehindert vnde gebroken heft in vortijden vnde noch alle dage anuerdiget hindert unde breckt sint deme male wij nener beklaginge de wij dar ouer to uelen tiden brefliken vnde mit muntliker bodeschopp an heren fursten landen vnde luden gedan hebben neten mochten noch en mogen ♦

Wij protesteren vortugen vnde vorworden ok dat in vortijden do de erbenomede here koning Erik sine sendeboden by den heren homeyster dudesches ordens gesant hadde in Prutzen de ene vor dem suluen heren homeistere vorboden dat he syner to rechte scholde mechtich wesen wij vns ok vorboden de vorscreuene here homeyster eder wene he dar tho schickede scholden vnser to fruntschop vnde to rechte mechtich sin vmme wes de here koning Erik to vns vnde wij vnde de vnsen wedder vmme to eme vnde den sinen to seggende hadden na clage vnd antworde van beiden sijden so verne wij by gnaden rechte vnde vnsen priuilegien blyven mochten welkes doch int leste an dem erbenomeden heren koning Erike gebreck wart vnde nicht an vns ♦

Vnde des to merer warheit so protestere vortuge vnde vorworde wij ok vortan dat wij vnd vnse menheide wente her to aller vnderwisinghe vnde geboden vnses hilgen vaders des paweses siner legaten cardinale / vnde des ergenanten vnses alder gnedigesten heren des romischen koninghes siner vnd des hilgen romischen rijkes koruorsten tegen de bemeschen ketters gherne vulgedan hebben / alse in der ersten reyse de de hochwerdige here cardinale Placentinus do legate jeghen de ergenanten kettere van des ergenanten vnses hilligen vaders des paweses wegen anrichtede do wij up grote sware kost riddere vnd knechte vnd andere manne van wapen hen upschickeden ♦

Vnde vortmer to der anderen reyse de de hochwerdige here cardinale van Vrsin ok legate in dem iare negest vorgangen anherdede do wij dar to sammelen leten gud vnde gelt van alsweme in kisten de wij in vnser stede kerken vnder dem teken des hilgen crutzes setteden vnde dar van hantrekinge deden velen mannen van wapen de vte vnsen steden in de suluen anderen reyse wedder de ergenanten kettere toghen . ♦

Vnde ok vortmer nv to der drudden reyse de de hochwerdige here cardinale van Engelant nu to der tijd legat vnde de ergenanten heren koruorsten anherdet dar to wij sammelen hebben laten vnde sammelen van eynem iewelken menschen vnser stede geld vnde gud na anwisinghe der suluen heren cardinalis van Engelant vnde koruorsten der dar up to Franckfort vorramet is . ♦

Aldus hebbe wij vorvullet vnde willen to aller tijd gerne vorvullen vnde genoch don myt liue vnde myt ghude allen redelken vpsaten vnd anslagen de men tegen de ergenanten kettere vnde to vordernisse der kristenheit stichten vnde vpleggen mach / ♦

Ok so protestere wij vortugen vnde vorworden dat wij den vorsichtighen Michel Honnygher des ergenanten vnses aldergnedigesten heren romischen koninges camerer nicht vorspeet edder gevangen hebben laten also dem suluen vnsem aldergnedigesten heren romischen koninge vorbracht is ♦

Sunder wij hebben dem suluen Michele alle ere geboden so id temelik was vnde ene van der losen gheselschop de ene vp der zee ane vnser witschop edder heet angeuerdiget hadden gehulpen vnde vortan myt schepen geschicket temelken in Denemarkes sijden dar he gerne wesen wolde also wij dat myt der warde altomale wol bewisen moghen / ♦

Ok so protestere wij vortugen vnd vorworden vortan dat wij sodanen geboden also de ergenante vnse aldergnedigeste here romische koning vns vormyddelst schriften de de erlike meyster Nicolaus Stok siner gnade sendebode den vnsen in dem Orssunde nuwelken antwerdede gedan heft gerne horsam wesen willen vnde alse he vns dar inne bot dat wii den krich tegen den ergenanten heren koning van Denemarken vnde syne rijke / to sterkende de cristenheit tegen de[1] ergenanten kettere van stundan vnde gantz aff don edder eynen rumen vrede vnde bestand maken scholden etcetera also wy[2] gerne don willen so verne alse de sulue here koning van Denemarken myt vns vormyddelst siner vulmechtigen bodeschop tho eyner legeliken stede komen edder ok vns vnde den vnsen nuchaftige geleyde breue in Denemarkes sijden tokomende gheuen wille to degedingende vnde enes to werdende sodaner stucke vnd articule alse in frede edder in frijste vnd veligen dagen nod sin / dar wij vns ok van stundan berede to offeren vnde vorbeden alse wij er gedan hebben / in iegenwardicheit des vorgenomeden meyster Nicolai Stok sendeboden also he suluen vnder sinem ingesegel tughet in sinem openen breue vns van eme gegeuen an welkem breue he myt vns eynes fruntliken dages myt dem vorbenomeden heren koninge van Denemarken ouer zee to Valsterboden to holdende eyns geworden was welken dach vns doch wedder vnde wynt witliken vnde n{ee}n arch wille benam ♦

Hijr en bouen hopen wij an vnsen aldergnedigesten heren romischen koning vorgenant dat he vns mit gheneme richte eder penen beswaren enwille / ♦

Weret aver dat he dar embouen vns edder de vnsen in recht then wolde des wij nicht enhopen so protestere wij vortugen vnde vorworden dat syner koningliker gnade persona in dessen stucken vnde artikelen tegen den ergenanten heren koning van Denemarken n{ee}n gedelik richter wesen en mach vmme naher mageschop willen de tusschen en beyden angeboren is wente se suster vnde broder kindere sint / ♦

Jodoch wan vns vnde den vnsen io rechtganges nod werden scholde in dessen vorscreuen stukken vnde uns denne van deme suluen vnseme aldergnedigesten heren romischen koninge eyn ander furste edder here to eneme gedelken richtere gesat worde dar wille wij gerne recht vornemen vnde geuen / vmme alsodane stucke vnde articule alse hir vor vtgedrucket sint vnde vmme andere de wij vnde de vnsen tegen den ergenanten heren koning van Denemarken vnd de sinen edder he teghen vns to seggende hebben in beyden sijden / ♦

Desse vortuchnisse protestacien vnde vorwordinge don wij vor jw erwerdigen in Gode vadere vnde heren heren Johanne bischoppe to Razeborch vnde willen den gerne volgen vnde se in allen eren stucken vnde artikelen war maken so vele alse vns des nod is vnde to behoret vnde anders nicht / ♦

Vnde des to tuchnisse bidde wij hir vpp juwe bezegelden breue mid vnderschrift des notarij etcetera also dat wonlik is na gheschreuenen gemenen rechte / ♦

Vnde dat desse vorschreuene protestacie vortuchnisse vnde vorwordinge vor vns bischoppe Johanne vorbenomed gesch{ee}n sint in aller wise alse hir vorscreuen steyt des hebbe wij tho tuchnisse vmme bede willen der erbenomeden radessendeboden vnse secrete[3] hengen heten vor dessen breff de vndergescreuen is vormyddelst dem openbaren notario hir na genomet vnde gegeuen an dem dorpe to Slukupp na Godes bort dusent verhundert iar vnde darna an deme achtvndtwintigesten iare des vrydages vor dem sondage alsemen in der hillighen kerken singhet vocem jocunditatis in iegenwerdicheit der erliken lude Hinrikes van Bolsem Diderikes van dem Stenhus Hynrikes Callendorp vnde Johannes Wulff de sunderges / to dessen vorscreuenen dingen to tughen eschet vnde gebeden sint ♦

(Notarmærke) Et ego Johannes Stormer de Dasle clericus Maguntinensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius quia premissis omnibus et singulis dum sic ut prescribitur coram dicto reverendo in Christo patre et domino domino Johanne episcopo Razeburgensi de predicto anno domini millessimo quadringentesimo vicesimo octavo indictione sexta . die veneris ante dominicam qua cantatur vocem jocunditatis que fuit septima mensis maii hora nona etcetera vel quasi pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Martini divina providentia pape quinti anno undecimo in dicta villa Slukk{vv}pp Lubicensis diocesis in presencia testium prenominatorum Hildesemensis Verdensis et Razeburgensis diocesium fierent et agerentur unacum ipsis testibus presens fui eaque sic fieri vidi et audivi ideoque ejusdem domini episcopi literas in vulgari per me conscriptas exinde confeci signoque et nomine meis solitis et consvetis unacum appensione secreti ipsius reverendi patris et domini episcopi signavi in omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum rogatus specialiter et ad hoc per prefatos proconsules et consules nominibus quibus supra requisitus et constat michi de rasura illius dictionis 'Secrete' quam approbo non vicio set errore factam ♦

1. de] indsat over linjen i A. 2. wy] indsat over linjen i A. 3. secrete] på rasur, A.

Oversættelse

I perioden frem til 30. juni 2021 vil redaktionen udelukkende udarbejde tekster.