1434. 25. januar. Lund

Peder Lykke (Bille), ærkebiskop af Lund, Hans Laxmand, dekan, og de øvrige kannikker har efter længere overvejelse i overværelse af nedenstående vidner og den udfærdigende notar, Jens Nielsen klerk i Roskilde stift, bekendtgjort følgende: Kong Erik 7. af Pommern blander sig i kirkens anliggender ved at indsætte, forjage og afsætte gejstlige samt underkaste dem fængsel og andre straffe. Nu har kongen ved personligt fremmøde i kirken med magt og trusler tvunget de klagende til konstant salmesang dag og nat, og til at besegle et brev herom, som kongen har ladet udfærdige. Underskrivelsen er udelukkende sket af frygt, og det er ikke klagernes hensigt at forpligte nogen til en sådan tjeneste. Som vidner anføres tre evige vikarer ved domkirken i Lund.

Sprog: latin.

Forlæg A: Lunde kapitels arkiv.

Forlæg Aa: Stockholm, Riksarkivet, Registrum ecclesie Lundensis, Lundebogen s. 94. Overskrift: Est et protestatio capituli Lundensis quod vi et metu . singuli in se onus legendi psalterium in Lundensi ecclesia susceperint . que facta est in presencia notarii et est sub publico instrumento / cujus tenor est. Mangler passagen: Acta sunt hec ... omnium premissorum.

Forlæg Ab: Stockholm, Riksarkivet. Papir. Tabt. Afskrift, if. Ab1 med tilføjelsen: Auscultata lecta et collacionata est presens copia per me Michaelem Petri clericum Roskildensis diocesis publicum apostolica et imperiali auctoritatibus notarium et concordat cum suo originali de verbo ad verbum quod protector manu mea propria et signo meo manuali.

Forlæg Ab1: København, RA, Langebeks Diplomatarium 27: XIV A 27 . I marg.: Ex copia vel. chartac. auscultata. in Archiv. Antiqv. Holm. 1754. Efter teksten: Rubrica in registro Lundensi. Est eciam protestacio capituli Lundensis, quod vi et metu singuli in se onus legendi psalterium in Lundensi ecclesia susceperint, que facta est in presencia notarii et sub publico instrumento, cujus tenor est.

Tryk: Rep. nr. 6671; Reg. 3544; Udtog af M. Mathiæ, Episc. Lund. 182 (efter Aa); Hvitfeld, Bispekrøn. Bl. Y, Fol. 84 (efter Aa); M. Mathiæ, Reg. Dan. Series: Rørdam, Monum. 2. R. II, 150 (efter Aa); Lagerbring IV 574.

Bemærkning: Om det kongelige brev, som dette er en klage over, anføres efter teksten både i Aa og Ab1: In primis tractatu et contractu de psalteriis legendis presentes fuerunt cum domino rege videlicet comes Vitzel . domini . Benedictus Steensson miles de Svecia . Johannes Petri . archidiaconus Roskildensis . cancellarius . Thorlavus prepositus Bergensis . Nicolaus Jenssøn de Hammer . Petrus Bille de Lyungby et Johannes Ruthbeck de Høyby armigeri .

Split Normal

Tekst efter Aa. For afsnittene Acta sunt hec ... omnium premissorum Ab1.

Tekst

In nomine domini amen ♦

Anno nativitatis ejusdem mcdxxxiiii^[1] . indiccione xii^a . die vero lune . mensis januarii vicesima quinta . hora undecima vel quasi ante meridiem . in majori sacristia ecclesie metropolitane Lundensis . pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri . domini Eugenii . digna dei providencia pape quarti anno tercio ♦

Reverendus in Christo pater et dominus . dominus Petrus Lucke dei gracia archiepiscopus Lundensis etcetera . necnon venerabiles viri domini . Johannes Laxman decanus ceterique canonici capitulum representantes apud ecclesiam metropolitanam Lundensem predictam actualiter residentes in loco capitulari ibidem insimul congregati tandem post longam deliberacionem inter se de infrascriptis ut asseruerunt mature habitam . me notarium publicum et testes infrascriptos . in dictum locum capitularem ad se vocari fecerunt . ac in ipsorum testimonium ac mei notarii publici presencia . communiter et divisim proposuerunt . ac proponi fecerunt in hec verba . ♦

Notum sit^[2] omnibus circumvicinis partibus . qualiter prepotens princeps . dominus Ericus . Dacie . Svecie . Norvegieque rex rebus que ad ipsum non pertinent se ingerens ac rerum ecclesiasticarum disponendarum si phas esset dicere . ausu sacrilego se immiscens archiepiscopos . episcopos . abbates . prelates . canonicos et alias ecclesiasticas personas . in ecclesiis regnorum suorum instituit . destituit . et deponit . ac per penarum inflicciones in eos animadvertit secundum sue libitum voluntatis ♦

Illos vero clericos . tam seculares quam regulares . cujuscumque eciam prefulgeant titulo dignitatis qui suo ad statim non obtemperaverint imperio consvevit idem rex . more heudolor tyrannico . carceralis custodie et^[3] et] Aa: ac Ab1. aliarum penarum . sevis afficere injuriis et tormentis ♦

Nunc vero . quia ipse dominus noster rex . hic in ecclesia propterea actu presens ut nos coherceat ad subeunda onera infrascripta aliquando verbis blandis et muneribus quandoque eciam metus et minarum incussionibus nos molitur inducere . ut nos et successores nostros ad cantandum incessanter singulis diebus et noctibus psalmodiam . hic in ipsa Lundensi ecclesia^[4] . perpetuis temporibus obligemus considerato denique . quod sine maximis^[5] rerum^[6] rerum] AA: et rerum Ab1. et personarum dampnis ac periculis . non poterimus quoad hec^[7] effugere . manus ipsius domini nostri regis hic extra fores personaliter constituti et responsum desuper expectantis . inde^[8] inde] unde Aa Ab1. nos . aliorum penosis terroribus nimirum correptos . et^[9] et] Aa: ac Ab1. ceterorum visis et auditis periculis consulcius precautatos et anxia perplexitas et perplexa anxietas non sine vi metusve causa . artant et compellunt ad acceptandum et subeundum pronunc ista vice . proposita nobis onera supradicta necnon ad sigillandum litteras . quas prefatus dominus^[10] dominus] Aa: dominus noster Ab1. rex / desuper scribi fecit ♦

Novit enim ille cui omnis voluntas loquitur . quod hec nullatenus faceremus . si non intercessisset metus qui in viros eciam constantissimos moderni temporis . poterit verisimiliter^[11] verisimiliter] verisiliter Aa. cecidisse et quod per hujus littere sigillacionem . non est nostre aut^[12] aut] Aa: nec Ab1. alicujus nostrum intencionis . quoscunque vel aliquos successores nostros . ad tales perpetue servitutis angarias et onera obligare . ♦

Premissa protestabantur . prefati domini archiepiscopus . decanus et canonici . communiter et divisim . et singuli singillatim ♦

Super quibus omnibus . prefati domini . archiepiscopus decanus et canonici . me notarium publicum subscriptum requisierunt ut sibi super hiis unum vel plura publicum vel publica conficerem instrumentum vel instrumenta^[13] ♦

Acta sunt hec anno indictione die mense hora loco et pontificatu quibus supra presentibus ibidem honorabilibus viris et discretis dominis videlicet Johanne Petri Tuone Petri Petro Tuonis et Mathia Johannis presbiteris in ecclesia Lundensi predicta perpetuis vicariis ad premissa testibus vocatis specialiter et rogatis ♦

Et ego Johannes Nicolai clericus Roskildensis dyocesis publicus imperiali auctoritate notarius quia premissis omnibus et singulis superius consignatis dum sic ut premittitur fierent et agerentur una cum prenominatis testibus presens interfui eaque sic fieri vidi et audivi ♦

Ideoque hoc presens publicum instrumentum manu mea propria conscriptum exinde confeci et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine meis solitis et consuetis signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium premissorum ♦

1. mcdxxxiiii] før dette overstreget: mccc Aa. 2. sit] Aa: est Ab1, i marg. foreslået: sit. 3. et] Aa: ac Ab1. 4. Lundensi ecclesia] Aa: ecclesia Lundensi Ab1. 5. maximis] før dette overstreget: mag Aa. 6. rerum] AA: et rerum Ab1. 7. quoad hec] mangler i Ab1, men suppl. i marg. 8. inde] unde Aa Ab1. 9. et] Aa: ac Ab1. 10. dominus] Aa: dominus noster Ab1. 11. verisimiliter] verisiliter Aa. 12. aut] Aa: nec Ab1. 13. instrumenta] Ab1: instrumenta etcetera Aa.

Oversættelse

I perioden frem til 30. juni 2021 vil redaktionen udelukkende udarbejde tekster.