1436. 3. juni. Vadstena


Reces fra mødet i Vadstena 3. juni 1436, hvor udsendingene fra de fire hansestæder Lübeck, Hamburg, Wismar og Lüneburg, nemlig Timme Hadewerk, rådmand i Lübeck, og Peter Wilde, borgmester i Wismar, mægler et forlig mellem kong Erik 7. af Pommerns sendebud hr. Morten Jensen (Gyrsting), ridder, og Hans Krøpelin, væbner, på vegne af kongen på den ene side og det svenske rigsråd på den anden side. I forliget aftales en fred mellem kong Erik og det svenske rigsråd, som skal vare 14 dage fra brevets udstedelsestidspunkt.

Endvidere fastsættes et nyt møde med voldgift, som skal afholdes i Kalmar 15. juli 1436. I den forbindelse aftales det, at fire af kong Eriks mænd og fire svenske rigsråder under alle omstændigheder skal komme til Kalmar til det aftalte møde med beføjelse til at udskyde mødet, såfremt enten kong Erik eller det svenske rigsråd er lovligt forhindret i at komme til mødet.

Endvidere aftales det, at de folk, som befinder sig på kong Eriks slotte skal forsynes med frisk mad og alt, hvad de ellers måtte have behov for til livets opretholdelse.

Endvidere aftales det, at der fra brevets udstedelsestidspunkt og frem hverken må bygges mere foran slottene eller på slottene.

Endelig aftales det, at hhv. kong Eriks sendebud og det svenske rigsråd skal gøre alt, hvad de kan, for at de tilfangetagne på begge sider kan få midlertidig løsladelse indtil det aftalte møde i Kalmar.

Tekst efter Hanserec. l. l.

Tekst

In nomine Domini amen.

In deme jare na Godes bord dusend v{ee}rhunderd ses unde dortich uppe der hilligen drevaldicheyd sondach do weren hir to Waczsten hochgeboren vorstes unde heren, hern Erikes von Godes gnade Danmarks, Sweden, Norwegen, Wendes unde Gotes konynges unde hertoge in Pomeren sendeboden, alse her Merten Jonisson, riddar, unde Hans Kropelin, van wapen, unde de erlike stede sendeboden van Lubeke, Hamborch, Wiismer unde Luneborch, her Tymme Hadewerk, radman to Lubeke, unde her Peter Wilde, borgermester tor Wismer, van vorbenomeden ver stede wegen, to des riikes rade van Sweden umme de twedracht, alse upgestan is tuschen erbenomeden hochgeboren vorsten, hern koning Erik, uppe de ene siide unde des riikes rad, man unde inwoneren in Sweden uppe de anderen siide.

Do boden vorbenomede hochgeborens vorsten, hern koning Eriks, sendeboden den hochgeboren heren unde vorste, vorbenomede here koning Erik, vor des riikes rade unde man in Sweden, alse hir nw tosamende weren, unde vor vorbenomede stede sendeboden to rechte, ere unde alle redelicheyd to komen up eyne legelike stede unde up eynen vrundliken dach vor erwerdige unde wolgeborne man, vorbenomed heren koning Eriks riikes rad van Denemarken unde Norwegen unde vor de erlike stede sendeboden.

Unde do werveden erlike sendebode van vorbenomeder stede wegen to des riikes rad van Sweden, dat se hadden gewest by vorbenomeden koning Erike, dat he hadde gebleven al sin recht by des riikes rade van Denemarken unde Norwegen unde by de ver stede, so[1] dat se vorbenomede here koning Erik vulmechtich sin to ere, recht unde all redelicheyd.

Vor welk des riikes rad in Sweden vorbenomede stede vele dankeden, dat se siik mit den werven bekummeren wolden, unde antwerden de dar so to, dat des riikes rad van Denemarken unde Norwegen unde de vorbenomede v{ee}r stede scholden desgelikes erer ok vulmechtich wesen to ere, rechte unde alle redelicheyd.

Unde darup is eyn vrede begrepen, geloved unde vorwissed tuschen vorbenomeden hochgeboren vorsten, hern koning Erike, unde sine denere, man unde medehelpere uppe de eyne siide unde tuschen des riikes rad, man unde inwoneren in Zweden unde ere medehelpere uppe de andere siide, welk vrede nw scal anghan v{ee}rteyn dage negest na dat desse breff is gegeven, unde schal stede unde vast bliven to sunte Olafs daghe[2] negest tokomende sunder all argh, so dat eyn jewelk mach varen to unde aff hir in den riiken, so lange desse vrede ward, sunder de utgenomen sin in degedingen, alse hirna werd gerored.

Unde in dessen vrede is begrepen unde vorramed eyn vrundlik dach, alse wesen schal to Calmarn uppe alle apostelle dach, alse men hyt divisionis apostolorum[3] , negest komende.

Doch so wered sake, dat beyde deele, alse is forbenomede hochgeboren vorste, hern koninges Erik, unde des riikes rad van Sweden, edder erer eyn, dorch rechtelikes vorvalles wille, uppe den vorbenomeden dach divisionis apostolorum nicht komen konnen[4] , dat se bynnen verteyn dagen negest navolgende unvorsumed bliven uppe beyden siiden, doch so dat vere van vorbenomeden hochgeboren vorsten heren koning Eriks rad unde man unde vere van des riikes rade in Sweden scolen jo wesen dar uppe den vorbenomeden aposteldach to Calmarn sunder hinder.

Unde de vorbenomeden achte scholen vulmechtich wesen vordermer vorwaringe to makende, den vrede unde dach to vorlengen, alse nutte unde behoff deyt uppe dat, dat alle vorbenomede werve unvorsumed bliven.

Ok alle, de den vorbenomeden dach soken uppe beyden siiden, scholen wesen velich dar to unde aff, velich ere werve dar to wervende unde eyn jewelk velich in sin behold, sunder all argh.

Unde so scholen de slote stan, dat de dar uppe sint, dar uppe bliven scholen so lange, dat de dach is gesleten, doch in sodaner mate, dat dat blive sunder all argh van veyde wegen unde dar nicht affghan edder varen sunder mit erem love, de dar sin hovedlude buten v{oe}r.

Ok schal men dat so maken tuschen dyt unde sondage over achte dage[5] , dat de alz uppe unseme gnedigen heren koninge Eriks slote sint, de nu bestalled sint, dat dar scholen werden geschicked twe ingeborne man to islikeme slote, unde schicken en uppe de slote versche spiise unde anders, wad en gebrecht to erer vodinge, umme ere geld unde anders nicht, to der tiid dat de dach is gesloten to Calmarn.

Unde dat dat so schal schen, hebben des riikes rad unde man in Sweden, de hir nu sint, geloved to bewesende sik dat uterste se konen to den anderen, de nicht nu by sint, ok hebben dat alle tolaten, also vele to en steyt, de hir nu sint.

Unde nemand schal buwen vor de slote mer den nw gebuwed is, unde de alz uppe den sloten sin, scholen nicht mer buwen.

Ock schal vorbenomede her Merten Jonisson unde Hans Kropelin bewesen sick darane, dat beste se konen, dat alle vangen scholen dach hebben bet[6] dat de vorbenomede dagh gesleten werd, alz gegrepen sin in der vorbenomeden twedracht van den vorbenomeden unses gnedigen heren koning Eriks denre, seder gedegedinged was to Stocholme[7] ; unde des riikes rad in Sweden scholen bewisen sik dar in dat beste, dat se konen, dat de gegrepen sin uppe de andere siide, dat de scholen ok dach hebben to der vorbenomeden tiid.

Desse vorbenomede vrede unde dach to holdende[8] in aller mate sunder all argh, alse vorgescreven steyt, hebben geloved uppe hochgeboren vorsten unde hern koning Erikes unde sine man, denre unde medehelpere wegen uppe de ene siide vorbenomede her Merten Jonisson, ridder, unde Hans Kropelin, van wapen, unde uppe des riikes rades, man unde inwoneren in Sweden unde ere medehelpere wegen uppe de andere siide hebben geloved erwerdige vedere in Gode, alse is biscop Swen van Schare, biscop Thomas van Strengenes, unde wolgeborne man Karll Knwtzsson, van wapen, des riikes marsk, her Niclis Erengizslasson, ridder unde laghman in Sudermannelande, Knut Joansson in Westergotlande, Arffvid Swan, lagman in Smalande, Erengizsel Niclisson, Boo Knutzsson, Otte Wlfson[9] unde Magnus Green, van wapen.

Dyt vorgescreven hebben desse vorbenomede hochgeboren vorsten, heren koning Eriks, sendeboden her Merten Jonisson, Hans Kropelin unde vorbenomede erwerdige vedre in[10] Gode unde wolgeborne man, riddere unde knechte, alse vorbenomed sin, geloved uppe beyden siiden, unbrekelik to holdende[11] sunder all argh, in jegenwardicheyd desser wolgeborne manne, alse hirna benomed sin, Benct Udzson, Birger Trulle eldre, Birger Trulle junge[12] , Philippus Bonde, Harald Stensson, Torbern Kerlyngh, Holmsten Joansson, Niclis Benctson, Knut Stensson, Erik Stensson, Ragwald Puke, Helge[13] Sixtensson, Magnus Jonisson, Andres Knutzson unde Merten Swan, van wapen, unde mennige andere gude mans bywesende, de hir nicht benomed sint.

Welk vorgescreven l{oe}fte hebben se to truwer hand segd, loved unde vorwillekored vorbenomede her Tymme Hadewerke, radman to Lubeke, unde her Peter Wilde, borgermeyster tor Wismer, van der stede wegen, dat se dat stedeliken, vaste unde umbrekelik sunder alle argheliste edder ennyge hulperede uppe beyden siiden holden willen.

To merer tuchnisse unde beter vorwaringe so sin desse breve dre, twe uppe permynt gescreven, unde erer en beholden[14] vorbenomede hochgeboren vorsten, heren koning, Eriks, sendeboden, her Merten Jonisson, ridder unde Hans Kropelin, van wapen, unde den anderen des riikes rad van Sweden, unde den dorden uppe pappir, unde den beholden vorbenomede stede sendeboden, her Tymme unde her Peter, ens ludende word van worde, under vorbenomede l{oe}vers ingesegelle.

Datum anno, die et loco supradictis.

1. so] so so, Ca. 2. sunte Olafs daghe] dvs. 29. juli. 3. alle apostelle dach, alse men hyt divisionis apostolorum] dvs. 15. juli. 4. komen konnen] komen komen, Ca komma kunne, Hadorph. 5. sondage over achte dage] dvs. 17. juni. 6. bet] bett, Ca. 7. seder gedegedinged was to Stocholme] dvs. 15. november 1434, se DD 1434. 15. nov., nr. 14341115001 . 8. holdende] hollende, Ca at holla, Hadorph. 9. Wlfson] Ulff, Hadorph. 10. in] inz, Ca med, Hadorph. 11. holdende] hollene, Ca at holda, Hadorph. 12. junge] vryge, Ca unge, Hadorph. 13. Helge] Sjelge, Ca H{ae}lge, Hadorph. 14. beholden] behollen, Ca behollar, Hadorph.

Oversættelse

I perioden 1. januar 2017 til 30. juni 2021 vil redaktionen udelukkende udarbejde tekster.